Wat zijn de belastingvoordelen van duurzaam beleggen?

Inhoudsopgave

• Inleiding
• Wat is duurzaam beleggen?
• Belastingvoordelen van duurzaam beleggen
• Fiscale stimuleringsmaatregelen voor duurzame investeringen
• Groene obligaties en belastingvoordelen
• Duurzame beleggingsfondsen en fiscale voordelen
• Impact investing en belastingvoordelen
• Belastingvoordelen voor bedrijven bij duurzaam beleggen
• Toekomstperspectief: verwachte ontwikkelingen in fiscale voordelen
• Tips voor het optimaliseren van belastingvoordelen bij duurzaam beleggen
• Conclusie
• Veelgestelde vragen (FAQ)

Inleiding

In een wereld waarin duurzaamheid steeds belangrijker wordt, zoeken beleggers naar manieren om niet alleen financieel rendement te behalen, maar ook een positieve impact te hebben op het milieu en de maatschappij. Duurzaam beleggen biedt deze mogelijkheid, en bovendien kunnen er aantrekkelijke belastingvoordelen aan verbonden zijn. In dit artikel duiken we diep in de wereld van duurzaam beleggen en de fiscale voordelen die ermee gepaard gaan.

We zullen onderzoeken wat duurzaam beleggen precies inhoudt, welke belastingvoordelen er zijn voor zowel particuliere als zakelijke beleggers, en hoe u deze voordelen kunt optimaliseren. Of u nu een ervaren belegger bent of net begint met het verkennen van duurzame investeringsmogelijkheden, dit artikel biedt waardevolle inzichten in de fiscale aspecten van duurzaam beleggen.

Wat is duurzaam beleggen?

Voordat we ingaan op de belastingvoordelen, is het belangrijk om te begrijpen wat duurzaam beleggen precies inhoudt. Duurzaam beleggen, ook wel bekend als verantwoord of ethisch beleggen, is een beleggingsstrategie waarbij niet alleen financiële criteria worden meegewogen, maar ook factoren op het gebied van milieu, maatschappij en goed bestuur (ESG-factoren: Environmental, Social, Governance).

Bij duurzaam beleggen worden investeringen gedaan in bedrijven, organisaties en projecten die bijdragen aan een duurzamere wereld. Dit kan variëren van investeringen in hernieuwbare energie en schone technologieën tot bedrijven die zich inzetten voor sociale rechtvaardigheid en verantwoord bestuur.

Vormen van duurzaam beleggen

Er zijn verschillende benaderingen van duurzaam beleggen:

• ESG-integratie: Het integreren van ESG-factoren in de traditionele financiële analyse.
• Uitsluiting: Het vermijden van investeringen in bepaalde sectoren of bedrijven die niet aan duurzaamheidscriteria voldoen.
• Best-in-class: Het selecteren van de best presterende bedrijven op het gebied van duurzaamheid binnen elke sector.
• Thematisch beleggen: Focussen op specifieke duurzaamheidsthema’s zoals klimaatverandering of waterschaarste.
• Impact investing: Investeren met het expliciete doel om naast financieel rendement ook een meetbare positieve impact te genereren.

Belastingvoordelen van duurzaam beleggen

Nu we een beter begrip hebben van wat duurzaam beleggen inhoudt, kunnen we ons richten op de belastingvoordelen die ermee gepaard gaan. Overheden wereldwijd erkennen steeds meer het belang van duurzame investeringen en bieden daarom fiscale stimulansen om deze vorm van beleggen aan te moedigen.

In Nederland en veel andere landen zijn er verschillende belastingvoordelen verbonden aan duurzaam beleggen. Deze voordelen kunnen variëren van directe belastingaftrek tot gunstigere behandeling van inkomsten uit duurzame investeringen. Laten we de belangrijkste fiscale voordelen nader bekijken.

Fiscale stimuleringsmaatregelen voor duurzame investeringen

De Nederlandse overheid heeft verschillende fiscale maatregelen geïmplementeerd om duurzame investeringen te stimuleren. Deze maatregelen zijn erop gericht om het voor beleggers aantrekkelijker te maken om hun geld te investeren in duurzame projecten en ondernemingen.

Energie-investeringsaftrek (EIA)

Een van de belangrijkste fiscale stimuleringsmaatregelen is de Energie-investeringsaftrek (EIA). Deze regeling is vooral interessant voor ondernemers die investeren in energiebesparende technieken en duurzame energie. De EIA biedt de mogelijkheid om 45,5% van de investeringskosten af te trekken van de fiscale winst, bovenop de gebruikelijke afschrijving. Dit levert een netto voordeel op van ongeveer 11% van de investeringskosten.

Milieu-investeringsaftrek (MIA)

Naast de EIA is er ook de Milieu-investeringsaftrek (MIA). Deze regeling is gericht op investeringen in milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen. Afhankelijk van het type investering kan tot 36% van het investeringsbedrag in mindering worden gebracht op de fiscale winst. De MIA kan worden gecombineerd met de Willekeurige afschrijving milieu-investeringen (Vamil), wat zorgt voor een nog gunstiger fiscaal klimaat voor duurzame investeringen.

Groene obligaties en belastingvoordelen

Groene obligaties, ook wel bekend als klimaatobligaties, zijn een steeds populairder wordend instrument voor duurzaam beleggen. Deze obligaties worden uitgegeven om specifieke milieuvriendelijke projecten te financieren, zoals hernieuwbare energie-installaties of energiezuinige gebouwen.

In sommige landen genieten groene obligaties van gunstige fiscale behandeling. Hoewel Nederland momenteel geen specifieke belastingvoordelen biedt voor groene obligaties, zijn er wel indirecte voordelen:

• Groene obligaties kunnen bijdragen aan een verlaging van de totale belastingdruk voor beleggers die streven naar een duurzame portefeuille.
• Voor bedrijven die groene obligaties uitgeven, kan dit leiden tot een verbeterd imago en mogelijk indirecte fiscale voordelen door verhoogde investeringen en omzet.

Het is belangrijk om de ontwikkelingen op dit gebied nauwlettend te volgen, aangezien er in de toekomst mogelijk specifieke belastingvoordelen voor groene obligaties kunnen worden geïntroduceerd in Nederland.

Duurzame beleggingsfondsen en fiscale voordelen

Duurzame beleggingsfondsen bieden beleggers de mogelijkheid om te investeren in een gediversifieerde portefeuille van duurzame bedrijven en projecten. Hoewel er in Nederland geen directe belastingvoordelen zijn voor het beleggen in duurzame fondsen, zijn er wel enkele fiscale aspecten om rekening mee te houden:

Vrijstelling in box 3

In het Nederlandse belastingstelsel vallen beleggingen doorgaans onder box 3, waar belasting wordt geheven over het fictieve rendement op vermogen. Er bestaat echter een vrijstelling voor bepaalde groene beleggingen. Als een beleggingsfonds officieel is erkend als ‘groen fonds’, kan een deel van de investering worden vrijgesteld van belasting in box 3. In 2023 geldt een vrijstelling van maximaal €61.215 per persoon (€122.430 voor fiscale partners).

Heffingskorting voor groene beleggingen

Naast de vrijstelling in box 3 kunnen beleggers in erkende groene fondsen ook profiteren van een extra heffingskorting. Deze bedraagt 0,7% van het vrijgestelde vermogen in groene beleggingen. Dit betekent een extra belastingvoordeel bovenop de vrijstelling.

Het is belangrijk om op te merken dat niet alle duurzame beleggingsfondsen automatisch kwalificeren als ‘groen fonds’. Alleen fondsen die voldoen aan specifieke criteria en zijn goedgekeurd door de overheid komen in aanmerking voor deze fiscale voordelen.

Impact investing en belastingvoordelen

Impact investing is een vorm van duurzaam beleggen waarbij het expliciete doel is om naast financieel rendement ook een meetbare positieve impact te genereren op milieu of maatschappij. Hoewel er in Nederland geen specifieke belastingvoordelen zijn die exclusief gelden voor impact investing, kunnen impact investeerders wel profiteren van algemene fiscale stimuleringsmaatregelen voor duurzame investeringen.

Fiscale voordelen bij directe investeringen

Voor beleggers die direct investeren in impactvolle projecten of ondernemingen, kunnen de volgende fiscale voordelen van toepassing zijn:

• Aftrek van investeringen in milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen via de MIA en Vamil-regelingen.
• Mogelijke toepassing van de EIA bij investeringen in energiebesparende technologieën.
• Verliesverrekening bij investeringen in startende ondernemingen met een duurzame missie.

Indirecte voordelen via fondsen

Beleggers die kiezen voor impact investing via gespecialiseerde fondsen kunnen mogelijk profiteren van de eerder genoemde voordelen voor groene fondsen, mits het fonds voldoet aan de criteria voor erkenning als groen fonds.

Belastingvoordelen voor bedrijven bij duurzaam beleggen

Niet alleen particuliere beleggers, maar ook bedrijven kunnen profiteren van belastingvoordelen bij duurzaam beleggen. Voor ondernemingen zijn er verschillende fiscale stimulansen om duurzame investeringen te doen:

Versnelde afschrijving

Bedrijven die investeren in duurzame bedrijfsmiddelen kunnen vaak gebruikmaken van versnelde afschrijving. Dit betekent dat de kosten van de investering sneller kunnen worden afgetrokken van de belastbare winst, wat resulteert in een lager belastbaar bedrag in de eerste jaren na de investering.

Innovatiebox

Voor bedrijven die innoveren op het gebied van duurzaamheid kan de innovatiebox interessant zijn. Deze regeling biedt een verlaagd belastingtarief (9% in plaats van het reguliere vennootschapsbelastingtarief) voor winsten die voortvloeien uit innovatieve activiteiten, waaronder duurzame innovaties.

Aftrek voor energiebesparende maatregelen

Naast de eerder genoemde EIA kunnen bedrijven ook profiteren van specifieke aftrekmogelijkheden voor energiebesparende maatregelen in bedrijfspanden. Deze aftrek kan oplopen tot 45% van de investeringskosten voor erkende energiebesparende maatregelen.

Toekomstperspectief: verwachte ontwikkelingen in fiscale voordelen

Het fiscale landschap rondom duurzaam beleggen is voortdurend in ontwikkeling. Met de toenemende focus op duurzaamheid en de ambitieuze klimaatdoelstellingen van overheden wereldwijd, is het aannemelijk dat de fiscale stimulansen voor duurzame investeringen in de toekomst verder zullen worden uitgebreid.

Europese ontwikkelingen

Op Europees niveau wordt gewerkt aan een uitgebreide taxonomie voor duurzame activiteiten. Deze taxonomie zal waarschijnlijk de basis vormen voor toekomstige fiscale stimuleringsmaatregelen. Verwacht wordt dat er meer geharmoniseerde belastingvoordelen voor duurzame investeringen zullen komen binnen de Europese Unie.

Nationale initiatieven

In Nederland is er een groeiende politieke en maatschappelijke druk om de energietransitie te versnellen. Dit kan leiden tot nieuwe of uitgebreide fiscale maatregelen om duurzame investeringen aan te moedigen. Mogelijke ontwikkelingen zijn:

• Uitbreiding van de criteria voor groene fondsen, waardoor meer beleggingsfondsen in aanmerking komen voor fiscale voordelen.
• Introductie van specifieke belastingvoordelen voor investeringen in circulaire economie-initiatieven.
• Verhoogde aftrekmogelijkheden voor bedrijven die investeren in duurzame innovaties.

Tips voor het optimaliseren van belastingvoordelen bij duurzaam beleggen

Om optimaal te profiteren van de beschikbare belastingvoordelen bij duurzaam beleggen, zijn hier enkele praktische tips:

1. Blijf op de hoogte van fiscale regelgeving

De fiscale wetgeving rondom duurzaam beleggen verandert regelmatig. Houd daarom de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten en raadpleeg zo nodig een fiscaal adviseur om op de hoogte te blijven van de meest recente mogelijkheden.

2. Diversifieer uw duurzame portefeuille

Door te investeren in verschillende vormen van duurzaam beleggen, zoals groene obligaties, duurzame beleggingsfondsen en directe investeringen in duurzame projecten, kunt u mogelijk van meerdere fiscale voordelen tegelijk profiteren.

3. Benut de maximale vrijstelling voor groene beleggingen

Als u belegt in erkende groene fondsen, zorg er dan voor dat u de maximale vrijstelling in box 3 benut. Vergeet ook niet de extra heffingskorting voor groene beleggingen te claimen bij uw belastingaangifte.

4. Overweeg timing van investeringen

Voor bedrijven kan de timing van duurzame investeringen van invloed zijn op de fiscale voordelen. Overweeg bijvoorbeeld om grote investeringen te spreiden over meerdere jaren om optimaal gebruik te maken van aftrekmogelijkheden.

5. Combineer regelingen

Waar mogelijk, probeer verschillende fiscale regelingen te combineren. Bijvoorbeeld, voor bedrijven kan het combineren van de MIA met de Vamil-regeling leiden tot een groter fiscaal voordeel.

Conclusie

Duurzaam beleggen biedt niet alleen de mogelijkheid om bij te dragen aan een betere wereld, maar kan ook aantrekkelijke belastingvoordelen opleveren. Van fiscale stimuleringsmaatregelen voor groene investeringen tot gunstige behandeling van inkomsten uit duurzame beleggingsfondsen, er zijn diverse mogelijkheden om uw fiscale positie te optimaliseren terwijl u investeert in een duurzame toekomst.

Het is echter belangrijk om te onthouden dat het fiscale landschap voortdurend in beweging is. Wat vandaag een aantrekkelijk belastingvoordeel is, kan morgen veranderen. Daarom is het essentieel om goed geïnformeerd te blijven en waar nodig professioneel advies in te winnen.

Door strategisch gebruik te maken van de beschikbare fiscale voordelen, kunt u niet alleen uw rendement optimaliseren, maar ook een betekenisvolle bijdrage leveren aan duurzame ontwikkeling. Duurzaam beleggen met oog voor belastingvoordelen is daarmee een win-winsituatie voor zowel de belegger als de maatschappij.

Veelgestelde vragen (FAQ)

1. Zijn alle duurzame beleggingen fiscaal voordelig?

Niet alle duurzame beleggingen komen automatisch in aanmerking voor belastingvoordelen. Alleen bepaalde investeringen, zoals erkende groene fondsen of specifieke duurzame bedrijfsmiddelen, kunnen fiscale voordelen opleveren. Het is belangrijk om de specifieke criteria voor elk type investering te controleren.

2. Kan ik de belastingvoordelen van duurzaam beleggen combineren met andere fiscale voordelen?

In veel gevallen is het mogelijk om verschillende fiscale voordelen te combineren. Bijvoorbeeld, een bedrijf kan zowel de EIA als de MIA toepassen op verschillende aspecten van een duurzame investering. Het is echter belangrijk om de specifieke regels en beperkingen voor elke regeling te raadplegen.

3. Hoe kan ik controleren of een beleggingsfonds in aanmerking komt voor fiscale voordelen?

Voor groene fondsen houdt de Nederlandse overheid een lijst bij van erkende fondsen die in aanmerking komen voor fiscale voordelen. Deze lijst wordt regelmatig bijgewerkt en is openbaar toegankelijk. Bij twijfel kunt u altijd contact opnemen met de fondsaanbieder of een fiscaal adviseur raadplegen.

4. Zijn er risico’s verbonden aan het beleggen voor belastingvoordelen?

Hoewel belastingvoordelen aantrekkelijk kunnen zijn, is het belangrijk om niet alleen hierop te focussen bij het maken van beleggingsbeslissingen. Duurzame beleggingen dragen nog steeds marktrisico’s en andere investeringsrisico’s. Zorg ervoor dat de investering past bij uw overall beleggingsstrategie en risicoprofiel.

5. Hoe ziet de toekomst van fiscale voordelen voor duurzaam beleggen eruit?

De verwachting is dat fiscale stimulansen voor duurzaam beleggen in de toekomst zullen toenemen, gezien de groeiende focus op duurzaamheid en klimaatverandering. Er wordt gewerkt aan meer geharmoniseerde Europese regelgeving, wat kan leiden tot nieuwe of uitgebreide fiscale voordelen. Het blijft echter belangrijk om de ontwikkelingen op dit gebied nauwlettend te volgen, aangezien fiscaal beleid kan veranderen.