Hoe worden royalty’s belast in Nederland?

Inhoudsopgave

• Inleiding
• Wat zijn royalty’s?
• Belastingregels voor royalty’s in Nederland
• Soorten royalty’s en hun belastingbehandeling
• Internationale aspecten van royaltybelasting
• Aftrekbare kosten bij royalty-inkomsten
• Aangifte en administratie van royalty’s
• Belastingplanning en optimalisatie voor royalty-ontvangers
• Recente ontwikkelingen in de belasting van royalty’s
• Conclusie
• Veelgestelde vragen

Inleiding

Royalty’s vormen een belangrijke inkomstenbron voor veel creatieve professionals, uitvinders en bedrijven in Nederland. Of het nu gaat om muzikanten, schrijvers, softwareontwikkelaars of houders van patenten, royalty’s zijn een manier om blijvend inkomsten te genereren uit intellectueel eigendom. Maar zoals met alle inkomsten, speelt ook hier de belastingdienst een rol. In dit uitgebreide artikel duiken we diep in de wereld van royalty’s en hun belastingbehandeling in Nederland.

We zullen onderzoeken wat royalty’s precies zijn, hoe ze worden belast, welke regels van toepassing zijn en welke mogelijkheden er zijn voor belastingplanning. Of u nu een ervaren ontvanger van royalty’s bent of net begint met het verkennen van deze inkomstenstroom, dit artikel biedt waardevolle inzichten in de fiscale aspecten van royalty’s in de Nederlandse context.

Wat zijn royalty’s?

Voordat we ingaan op de belastingaspecten, is het belangrijk om een duidelijk begrip te hebben van wat royalty’s precies zijn. In essentie zijn royalty’s vergoedingen die worden betaald voor het gebruik van intellectueel eigendom of natuurlijke hulpbronnen.

Definitie van royalty’s

Royalty’s kunnen worden gedefinieerd als periodieke betalingen die een eigenaar van intellectueel eigendom of natuurlijke hulpbronnen ontvangt van iemand die het recht heeft gekregen om dat eigendom te gebruiken. Deze betalingen zijn vaak een percentage van de inkomsten die worden gegenereerd door het gebruik van het eigendom.

Vormen van intellectueel eigendom

Intellectueel eigendom kan vele vormen aannemen, waaronder:

• Auteursrechten op literaire, muzikale of artistieke werken
• Patenten op uitvindingen
• Handelsmerken
• Software en computerprogramma’s
• Industriële ontwerpen
• Knowhow en bedrijfsgeheimen

Natuurlijke hulpbronnen

Naast intellectueel eigendom kunnen royalty’s ook betrekking hebben op het gebruik van natuurlijke hulpbronnen, zoals:

• Minerale rechten
• Olie- en gasrechten
• Houtkaprechten

Belastingregels voor royalty’s in Nederland

In Nederland vallen royalty’s onder de inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting, afhankelijk van de ontvanger. De belastingregels kunnen complex zijn en variëren afhankelijk van verschillende factoren.

Inkomstenbelasting voor particulieren

Voor particulieren worden royalty’s meestal belast in Box 1 van de inkomstenbelasting als ‘inkomsten uit overige werkzaamheden’. Dit betekent dat ze worden belast tegen het progressieve tarief van de inkomstenbelasting, dat kan oplopen tot 49,5% (tarieven 2023).

In sommige gevallen, vooral als de royalty’s voortvloeien uit een eenmalige prestatie of als ze incidenteel zijn, kunnen ze worden beschouwd als ‘resultaat uit overige werkzaamheden’ en eveneens in Box 1 worden belast.

Vennootschapsbelasting voor bedrijven

Voor bedrijven worden royalty’s belast als onderdeel van de winst in de vennootschapsbelasting. Het tarief voor de vennootschapsbelasting in 2023 is 19% over de eerste € 200.000 aan winst en 25,8% over het meerdere.

Bronbelasting op royalty’s

Vanaf 1 januari 2021 heeft Nederland een bronbelasting op royalty’s ingevoerd. Deze belasting is van toepassing op royaltybetalingen aan gelieerde entiteiten in laagbelastende jurisdicties of in gevallen van misbruik. Het tarief van deze bronbelasting is gelijk aan het hoogste tarief van de vennootschapsbelasting (25,8% in 2023).

Soorten royalty’s en hun belastingbehandeling

Verschillende soorten royalty’s kunnen verschillende fiscale behandelingen krijgen. Hier volgt een overzicht van de meest voorkomende types:

Auteursrechten

Royalty’s uit auteursrechten, zoals voor boeken, muziek of kunst, worden voor particulieren doorgaans belast in Box 1 van de inkomstenbelasting. Er bestaat een specifieke vrijstelling voor schrijvers en componisten: de eerste € 5.000 aan inkomsten uit auteursrechten zijn vrijgesteld van belasting.

Patenten en octrooien

Inkomsten uit patenten kunnen onder bepaalde voorwaarden in aanmerking komen voor de innovatiebox, een fiscaal gunstig regime binnen de vennootschapsbelasting. Hierbij geldt een effectief belastingtarief van 9% op de winst die aan de innovatiebox kan worden toegerekend.

Software en digitale producten

Royalty’s voor software en digitale producten worden over het algemeen op dezelfde manier behandeld als andere royalty’s. Voor bedrijven kunnen deze inkomsten mogelijk ook in aanmerking komen voor de innovatiebox, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan.

Merken en handelsmerken

Royalty’s uit merken en handelsmerken worden doorgaans belast als reguliere inkomsten. Voor bedrijven vallen ze onder de vennootschapsbelasting, voor particulieren onder de inkomstenbelasting.

Internationale aspecten van royaltybelasting

In een globaliserende wereld is het steeds vaker zo dat royalty’s landsgrenzen overschrijden. Dit brengt extra fiscale complicaties met zich mee.

Belastingverdragen

Nederland heeft met veel landen belastingverdragen gesloten om dubbele belasting te voorkomen. Deze verdragen bepalen vaak welk land het recht heeft om royalty’s te belasten en tegen welk tarief. Het is belangrijk om het relevante belastingverdrag te raadplegen bij internationale royaltystromen.

Buitenlandse bronbelasting

Veel landen heffen bronbelasting op royalty’s die naar het buitenland worden betaald. Nederlandse ontvangers van buitenlandse royalty’s kunnen vaak een vermindering of vrijstelling van deze bronbelasting claimen op basis van belastingverdragen. Als er toch bronbelasting wordt ingehouden, kan deze meestal worden verrekend met de Nederlandse belasting.

Transfer pricing

Voor multinationale ondernemingen is transfer pricing een belangrijk aandachtspunt bij royaltybetalingen tussen gelieerde entiteiten. De gehanteerde royaltypercentages moeten ‘at arm’s length’ zijn, wat betekent dat ze vergelijkbaar moeten zijn met wat onafhankelijke partijen zouden overeenkomen.

Aftrekbare kosten bij royalty-inkomsten

Bij het bepalen van de belastbare inkomsten uit royalty’s, kunnen verschillende kosten in mindering worden gebracht. Het is belangrijk om deze kosten goed te documenteren.

Directe kosten

Directe kosten die verband houden met het genereren van de royalty-inkomsten zijn aftrekbaar. Voorbeelden hiervan zijn:

• Kosten voor het registreren en in stand houden van intellectuele eigendomsrechten
• Juridische kosten gerelateerd aan het beschermen van rechten
• Kosten voor het beheren en administreren van royalty-inkomsten

Afschrijvingen

In sommige gevallen kunnen de kosten voor het ontwikkelen of verwerven van intellectueel eigendom worden afgeschreven over meerdere jaren. Dit is vooral relevant voor bedrijven die investeren in de ontwikkeling van patenten of andere waardevolle intellectuele eigendommen.

Overheadkosten

Een redelijk deel van de algemene bedrijfskosten kan vaak worden toegerekend aan de royalty-activiteiten en daarmee in mindering worden gebracht op de inkomsten. Dit kan bijvoorbeeld gaan om een deel van de huur, nutsvoorzieningen of administratiekosten.

Aangifte en administratie van royalty’s

Een goede administratie en correcte aangifte van royalty-inkomsten is essentieel om problemen met de belastingdienst te voorkomen.

Boekhoudkundige verwerking

Royalty’s dienen correct te worden verwerkt in de boekhouding. Voor bedrijven betekent dit dat ze moeten worden opgenomen in de winst- en verliesrekening. Particulieren moeten een goede administratie bijhouden van ontvangen royalty’s en gerelateerde kosten.

Belastingaangifte

Bij de aangifte inkomstenbelasting moeten particulieren hun royalty-inkomsten opgeven in het onderdeel ‘inkomsten uit overige werkzaamheden’ van Box 1. Bedrijven nemen de royalty’s op als onderdeel van hun reguliere winstaangifte voor de vennootschapsbelasting.

Documentatie

Het is belangrijk om alle relevante documentatie te bewaren, waaronder:

• Royaltyovereenkomsten
• Facturen en betalingsbewijzen
• Berekeningen van royaltybedragen
• Correspondentie met licentienemers

Belastingplanning en optimalisatie voor royalty-ontvangers

Er zijn verschillende strategieën die royalty-ontvangers kunnen overwegen om hun belastingpositie te optimaliseren.

Timing van inkomsten

Door slim om te gaan met de timing van royaltybetalingen, kunnen ontvangers soms hun belastingdruk spreiden of verlagen. Dit kan bijvoorbeeld door afspraken te maken over de frequentie van betalingen.

Structurering van intellectueel eigendom

Voor bedrijven kan het zinvol zijn om intellectueel eigendom onder te brengen in een aparte entiteit. Dit kan fiscale voordelen bieden en maakt het makkelijker om de waarde van het intellectueel eigendom te beschermen.

Gebruik van de innovatiebox

Bedrijven die in aanmerking komen voor de innovatiebox kunnen profiteren van een aanzienlijk lager effectief belastingtarief op hun royalty-inkomsten uit innovatieve activiteiten.

Internationale structurering

Voor internationale royaltystromen kan het gunstig zijn om de structuur zorgvuldig te plannen, rekening houdend met belastingverdragen en lokale belastingregimes. Hierbij is het belangrijk om binnen de grenzen van de wet te blijven en rekening te houden met anti-misbruikbepalingen.

Recente ontwikkelingen in de belasting van royalty’s

Het fiscale landschap rond royalty’s is voortdurend in beweging. Recente ontwikkelingen en toekomstige trends zijn belangrijk om in de gaten te houden.

Invoering bronbelasting

De invoering van de bronbelasting op royalty’s in 2021 was een belangrijke verandering in het Nederlandse belastingstelsel. Deze maatregel is gericht op het tegengaan van belastingontwijking via royaltystromen naar laagbelastende jurisdicties.

Internationale belastinghervorming

Internationale initiatieven, zoals het BEPS-project (Base Erosion and Profit Shifting) van de OESO, hebben invloed op de behandeling van royalty’s. Er is een toenemende focus op substance-eisen en het tegengaan van kunstmatige constructies.

Digitale economie

Met de groei van de digitale economie ontstaan nieuwe uitdagingen en vragen rond de belasting van royalty’s voor digitale producten en diensten. Dit is een gebied waar in de komende jaren waarschijnlijk verdere ontwikkelingen zullen plaatsvinden.

Conclusie

De belasting van royalty’s in Nederland is een complex onderwerp dat nauwkeurige aandacht vereist van zowel particulieren als bedrijven. De fiscale behandeling hangt af van verschillende factoren, waaronder de aard van de royalty’s, de status van de ontvanger en de internationale context.

Voor particulieren vallen royalty’s meestal onder de inkomstenbelasting in Box 1, terwijl bedrijven te maken hebben met de vennootschapsbelasting. Internationale aspecten, zoals belastingverdragen en transfer pricing, voegen een extra laag van complexiteit toe.

Het is cruciaal om een goede administratie bij te houden en op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen op dit gebied. Belastingplanning kan helpen om de fiscale positie te optimaliseren, maar moet altijd gebeuren binnen de grenzen van de wet.

Gezien de complexiteit en de potentiële fiscale impact van royalty’s, is het vaak verstandig om professioneel advies in te winnen. Een belastingadviseur of accountant met expertise op dit gebied kan waardevolle inzichten bieden en helpen om de fiscale aspecten van royalty’s effectief te beheren.

Terwijl de wereld van intellectueel eigendom en de digitale economie zich blijft ontwikkelen, zullen ook de fiscale regels rond royalty’s waarschijnlijk blijven evolueren. Het blijft daarom belangrijk om alert te blijven op veranderingen en de impact daarvan op uw specifieke situatie.

Veelgestelde vragen

1. Worden alle soorten royalty’s op dezelfde manier belast in Nederland?

Nee, de belastingbehandeling kan variëren afhankelijk van het type royalty en de status van de ontvanger. Bijvoorbeeld, voor particulieren vallen de meeste royalty’s onder de inkomstenbelasting in Box 1, maar er zijn speciale regelingen zoals de vrijstelling voor de eerste € 5.000 aan auteursrechten voor schrijvers en componisten. Voor bedrijven kunnen bepaalde royalty’s, zoals die uit patenten, in aanmerking komen voor het gunstige regime van de innovatiebox.

2. Hoe werkt de bronbelasting op royalty’s in Nederland?

De bronbelasting op royalty’s, ingevoerd in 2021, is van toepassing op royaltybetalingen aan gelieerde entiteiten in laagbelastende jurisdicties of in misbruiksituaties. Het tarief is gelijk aan het hoogste tarief van de vennootschapsbelasting (25,8% in 2023). Deze belasting is bedoeld om belastingontwijking tegen te gaan en is niet van toepassing op de meeste binnenlandse royaltybetalingen of betalingen aan landen waarmee Nederland een belastingverdrag heeft.

3. Kan ik kosten aftrekken van mijn royalty-inkomsten?

Ja, kosten die direct verband houden met het genereren van royalty-inkomsten zijn over het algemeen aftrekbaar. Dit kunnen bijvoorbeeld kosten zijn voor het registreren en beschermen van intellectuele eigendomsrechten, juridische kosten, en een deel van uw algemene bedrijfskosten. Het is belangrijk om deze kosten goed te documenteren. Voor bedrijven kunnen in sommige gevallen ook afschrijvingen op intellectueel eigendom aftrekbaar zijn.

4. Hoe worden buitenlandse royalty’s belast in Nederland?

Buitenlandse royalty’s ontvangen door Nederlandse ingezetenen of bedrijven zijn in principe belastbaar in Nederland. Echter, als er in het buitenland al bronbelasting is ingehouden, kan deze meestal worden verrekend met de Nederlandse belasting om dubbele belasting te voorkomen. De precieze behandeling hangt af van eventuele belastingverdragen tussen Nederland en het land van herkomst van de royalty’s.

5. Is het mogelijk om de belasting op royalty’s te verlagen door middel van belastingplanning?

Er zijn legale manieren om de belastingdruk op royalty’s te optimaliseren. Voor bedrijven kan het gebruik van de innovatiebox een effectieve strategie zijn voor bepaalde types intellectueel eigendom. Ook het timen van royaltybetalingen en het zorgvuldig structureren van intellectueel eigendom kunnen fiscale voordelen bieden. Het is echter cruciaal om binnen de grenzen van de wet te blijven en rekening te houden met anti-misbruikbepalingen. Het is aan te raden om professioneel advies in te winnen voor effectieve en compliant belastingplanning.